Maliye, gayrimenkul satışlarında tapuda düşük bedel göstererek harç ve vergi kaybına yol açanları mercek altına aldı. Yapay zekâ destekli taramalar sonucu gerçek satış fiyatı ile beyan edilen değer arasındaki uçurumların büyümesi üzerine, son beş yılı kapsayan kapsamlı bir inceleme başlatıldı.
Ekonomist Muhammet Bayram, özellikle büyükşehirlerde kayıt dışılığın giderek görünür hâle geldiğini vurgulayarak, “Devlet artık hem alıcıyı hem satıcıyı sıkı takibe aldı. Gönüllü düzeltme yapanlar cezasız kurtulacak, aksi hâlde ağır yaptırımlar gündeme gelecek” dedi.
Bayram, geçmişte daha çok inşaat firmalarının incelenmesine rağmen artık bireysel alıcı ve satıcıların da radar altında olduğunu belirtti. Konut kredilerinin de denetimlere dâhil edildiğini ifade eden Bayram, “10 milyon TL’ye satılan bir evin tapuda 2,5 milyon TL gösterilmesi devlete ciddi kayıp yaşatıyor. Bu tür işlemler doğrudan incelemeye giriyor” diye konuştu.
Eksik beyanın tespit edilmesi durumunda hem alıcı hem satıcının, ödemedikleri tapu harcını ceza ve faizle birlikte ödemek zorunda kalacağını söyleyen Bayram, “Şu anda yıllık gecikme faizi yüzde 53,25. Beş yıl öncesine dair eksik ödeme çıkarsa vatandaşlar katmerli cezalarla karşılaşabilir” uyarısında bulundu.
Bayram ayrıca, emlakçıların da düşük komisyon faturası kesmesi hâlinde cezalı vergi riski taşıdığını dile getirdi: “Komisyonun bir kısmı rayiç bedel üzerinden faturalandırılıp kalanı elden alınırsa, bu fark da tespit edildiğinde geriye dönük tahsilat yapılacak.”
AKP Genel Merkez Yerel Yönetimler Başkanı Mustafa Demir ise rayiç bedel düzenlemeleriyle ilgili yaptığı açıklamada, “Vatandaşın sırtına yeni yük bindirmeyeceğiz. Hem belediyelerin gelir ihtiyacını gözeten hem de vatandaşın hakkını koruyan dengeli bir yaklaşımı sürdüreceğiz” ifadelerini kullandı.
Maliye’nin başlattığı bu geriye dönük denetimler, milyonlarca gayrimenkul işleminde eksik beyanı gün yüzüne çıkaracak. Uzmanlar, gönüllü düzeltme ile yükümlülüklerini yerine getirenlerin ceza ve faizden kurtulabileceğini, aksi durumda ise ağır yaptırımların kaçınılmaz olacağını hatırlatıyor.
