Hayati ARIGAN
İstanbul Boğazı’nın tarihi ve mimari zenginliğe sahip yalıları büyük ilgi görüyor. Büyüleyici Boğaz manzarası bulunan yalılar, yıllar içinde önemli ölçüde değer kazandı. İstanbul Boğazı’nın iki yakasına inci gibi dizilen 600’ün üzerindeki yalıdan satılmayı bekleyen 40’ın üzerinde irili ufaklı yalı bulunuyor. Ancak fiyatı 20-40 milyon dolar arasında değişen orta segment denilen satılık yalı bulmak mümkün değil. ‘Baba yalı’ denilen fiyatı 100 milyon dolara kadar çıkan üst segment ve ‘yalıcık’ denilen fiyatı 6-16 milyon dolar arasında değişen alt segment yalılar satılmayı bekliyor. Ekonomik koşullara bağlı olarak kimi zaman satılık yalı sayısı 50’ye çıkabiliyor.
Baba yalılar 40-100 milyon dolar
Boğaz’daki üst segment yalılar genellikle Kandilli, Vaniköy, Anadoluhisarı, Yeniköy semtlerinde bulunuyor. Bahçeleri, rıhtım boyları, iç kullanım alanları, otopark, havuz, müştemilat dairesi, güvenlik kulübeleri ve çalışan sayıları bakımından ‘Baba yalı’ denilen bu yalıların fiyatları 40-100 milyon dolar arasında değişiyor. Günlük masraf kalemleri hayli yüksek olan bu yalıların sayısı diğerlerine oranla daha az. Bu fiyat aralığında Boğazda 26 yalı satılık durumda. Orta segmet yalılar ise Beylerbeyi, Kanlıca, Çengelköy gibi semtlerde yer alıyor.
İş insanları fiyatı 20-40 milyon dolar arasında değişen bu yalıları tercih ediyor. Büyük yalılar kadar metraj ve masrafa sahip olmayan daha sürdürülebilir orta segment yalıların satışı yok denileblecek gibi. Fiyat ve ulaşılabilirlik bakımından bu yalılar her zaman iş insanları için tercih sebebi olma noktasında. Bu sınıftan sadece 4 yalı satışta. Çoğunlukla Kuzguncuk, Yeniköy gibi semtlerde genellikle bitişik nizamda yapılan alt segment yalıların belirgin özelliği bir ev ya da müstakil ev gibi düşünülebilmesi ve denize cepheli olması. Boğaz’da 6-16 milyon dolar arasında bu ‘yalıcık’lardan 16’sı satılık.
Boğazın imparatoru 100 milyon dolar
Yalıların satışında semt, rıhtım boyu, manzara açısı, otopark, havuz, iç kullanım özellikleri, eski eser ya da kargir bir yapı olmasının yanı sıra hukuki durumuna da dikkat ediliyor. İstanbul Boğazı’nın en pahalı yalısı 100 milyon dolar fiyatı ile ‘Boğazın İmparatoru’ Zeki Paşa Yalısı. Yıllardan beri alıcı bekleyen Zeki Paşa Yalısı’nın 4 bin metrekare bahçe alanı ve 2 bin 500 metrekare iç kullanım alanı var. Zeki Paşa Yalısı günümüze ulaşmış bir sahil sarayı. İstanbul Boğaz’ında Erbilgin Ailesi’nin yaklaşık 100 milyon euro değer biçtiği Şehzade Burhanettin Efendi Yalısı Mart 2015’te Katarlı iş insanı Abdulhadi Mana A SH Al-Hajri’ye satılmıştı. 2019 yılından bu yana tadilat ve restorasyon işleri devam etmekte olan Yeniköy’deki bu ‘Baba Yalı’ 4 bin metrekareye yakın iç kullanım alanı ve 64 odaya sahip.
Dijital milyonerler yalıları sevdi
Yalı arayışında olan ve almak isteyen iş insanları; daha çok sanayici, yiyecek-içecek, enerji, tekstil, gayrimenkul ve inşaat, finans ve son dönemde özellikle teknoloji işleri ile ilgili isimlerden oluşuyor. Papara’nın sahibi Ahmet Faruk Karslı Kanlıca’da Sipahiler Ağası Mehmet Emin Ağa Yalısı’nı, yemeksepeti.com’un kurucu ortağı ve eski CEO’su Nevzat Aydın Anadoluhisarı’nda Tevfik Bey Yalısı’nı, Peak Games’in eski sahibi Sidar Şahin Kandilli’de Kıbrıslı Yalısı Harem Dairesi’ni, getir.com’un sahibi Serkan Borançılı da Anadoluhisarı’nda Köseleciler Yalısı’nı satın almıştı.
Türk dizilerinin olmazsa olmazı
Dünyanın dört bir yanına ihraç edilen Türk dizilerinde zengin bir iş insanı tasvir edilirken, ailenin yaşam alanı olarak yalılar başrolde. Bazı yalıların dizilere kiralanması konusunda mal sahiplerinin kiralama fikrine olumsuz bakacağı düşüncesi ise yapımcı firmalar tarafından ödenmekte olan günlük çekim bedelleri ile hayli kırılmış durumda. 1-2 milyon TL’yi bulabilen aylık getiriler düşünüldüğünde bazı yalı sahipleri için hem bir gelir kalemi hem de kiraladığı yalısında yaşamaya devam etme konforu söz konusu. Konut olarak kiralanması düşünülen yalı neredeyse yok gibi. Örneğin Kanlıca’da 300 metrekare kullanımlı çok bakımlı özel rıhtımı olan otoparklı ve müştemilatlı bir yalı için aylık kira olarak 500 bin TL istenmekte.
Araplar sadece baktı
Arapların bugüne kadar 600’ü aşkın yalıdan sadece bir iki yalı dışında bir mülk edinimleri olmadığını belirten yalı satış uzmanı Yüksel Ayıkcan, Türk dış politikasıyla Arapların ülkemizden gayrimenkul almaları konusunda ciddi bir orantı olduğunu kaydetti. Arapların mal edinmede önceliklerinin yalı olmadığını aktaran Ayıkcan, “Araplar yalı, villa gibi özel nitelikli mülklere daha çok bakmakta, fikir edinmekte” dedi. Faizlerin yüksek getiri sağlamasının gayrimenkul piyasasını durgunluğa soktuğunu vurgulayan yalı satış uzmanı Yüksel Ayıkcan, “Bu durgunluk Boğaz’daki yalı satışlarını da durdurdu, ancak ekonomideki olumlu beklentiler yalıların el değiştirmesini önümüzdeki günlerde hızlandıracak” diye konuştu.